Wat feiten en wetenswaardigheden over de Tour de France

Verhalen Arnold Parre

75 tv-stations zenden de Tour uit. Een kleine 400 kranten berichten over de Tour. Zo’n 1500 journalisten bevolken het perscentrum van de aankomstplaats. De website van de Tour de France heeft zo’n 13 miljoen bezoekers. Wat dacht u van 5500 uur tv-verslaggeving per jaar in meer dan 190 landen? De Tour is na het WK voetballen en de Olympische Spelen het derde grootste sportevenement ter wereld. De Tour is er ieder jaar, terwijl de andere evenementen eens in de vier jaar plaatsvinden.

Ballonnen, reclamedrukwerk, snoepgoed, petjes vinden de weg naar de gretige toeschouwer. Vooral de kleintjes zijn gek op de reclamekaravaan. Veiligheid is geboden, het is verleidelijk de weg op te rennen.

De Tour de France in 2010 in Zeeland (foto Arnold Parre).

De Tour de France in 2010 in Zeeland (foto Arnold Parre).

Met een totale lengte van 5745 kilometer is de Tour de France van 1928 de langste uit de geschiedenis geweest. De Tour van 2015 krijgt een lengte van 3344 km.

Buiten Frankrijk

In 1954 vond de start van de Tour voor het eerst buiten Frankrijk plaats. Amsterdam had de primeur. Andere starts in Nederland waren: Scheveningen in 1973, dat gevolgd wordt door Leiden. Dat was in 1978. Den Bosch haalde de Tour in 1996 binnen, gevolgd door Rotterdam in 2010. Utrecht heeft in 2015 de eer.

Eddy Merckx gaf op 20 mei 1978 een persconferentie in Vlissingen (foto Archief Omloop van de Boulevard).

Eddy Merckx gaf op 20 mei 1978 een persconferentie in Vlissingen (foto Archief Omloop van de Boulevard).

Etappeplaatsen waren: Den Bosch, Maastricht, Rotterdam, Sint Willebrord, Valkenburg. En nu voegt Zeeland, Neeltje Jans zich in dit rijtje.

Recordhouders

De Amerikaan George Hincapie uit New York en de Australiër Stuart O’Grady gingen 17 keer van start in de Tour, daarmee zijn ze recordhouder. Zoetemelk reed 16 keer de Tour de France, in 1980 won hij als tweede Nederlander de Tour. Jan Janssen ging hem in 1968 voor.

De Fransman Roger Walkowiak was de verrassende winnaar in 1956. Een jaar later viel hij uit, Walkowiak stond toen op de laatste plek, hij was de lantaarndrager.

De oudste Tourwinnaar is Firmin Lambot. De Belg was 36,5 jaar oud toen hij in 1922 won. De jongste Tourwinnaar is de Fransman Henri Cornet. Als 19-jarige won hij de Tour van 1904.

De langste ontsnapping staat op naam van Albert Boulon. In 1947 demarreerde hij bij de start. Hij hield het vol tot aan de finish. 253 kilometer in de etappe van Carcassonne naar Luchon – een record dat altijd in de boeken stand zal houden.

Tragiek

Tragische momenten kende de Tour in 13 juli 1967 toen Tom Simpson de wisse dood vond bij de beklimming van de Mont Ventoux. In 1995 kwam Fabio Casartelli op 24-jarige leeftijd om het leven. Dat gebeurde bij een valpartij tijdens de afdaling van de Col de Portel d’Aspet.

Wim van Est kon zijn val in het ravijn navertellen. In de afdaling van de Col d’Áubisque viel hij 70 meter diep. Op 17 juli 1951 lag hij daar in zijn gele trui. De commercie greep deze val aan voor een paar fraaie zinnen om zijn horloge te promoten. “Zeventig meter viel ik diep, mijn hart stond stil, maar mijn Pontiac (horloge) liep.”

Een bizar ongeluk gebeurde er in 1958. André Darrigade won vijf etappes en was in Parijs op weg naar zijn zesde zege. In volle sprint knalde hij tegen de secretaris van het Parc des Princes. Darrigade raakte zwaar gewond aan zijn hoofd, de official kwam te overlijden.

De bergen

Steven Rooks zegevierde in 1988 op de Alpe d’Huez en won als eerste Nederlander ooit het bergklassement; in het algemeen klassement werd hij tweede. Zijn huis in Warmenhuizen werd als huldebetoon in de kleuren van de bolletjestrui geschilderd.

De hoogste berg die ooit in de Tour is beklommen, is de Col de la Bonette, een Alpenreus van 2.715 meter. In 1962, 1964, 1993 en 2008 was deze opgenomen in het parcours.

Langste etappe

De langste Touretappe ooit werd gereden in 1920. In 482 kilometer reden de renners van Les Sables d’Ollonne naar Bayonne. De ruim 160 kilometer van Utrecht naar Neeltje Jans is daarbij vergeleken een peulenschil. Maar ja… die Zeeuwse wind…

Overwinningen

Peter Post was hard voor zichzelf als renner. Als ploegleider eiste de Amsterdammer dit ook van zijn pupillen. En niet zonder succes. In 1980 won Joop Zoetemelk de Tour. Twee zeges behaalde Joop, Jan Raas won in 1980 drie etappes. Henk Lubberding, Bert Oosterbosch, Cees Priem en Gerrie Knetemann brachten het totaal op negen.

De Tour van 1989 was de titanenstrijd tussen de Amerikaan Greg Lemond en de Fransman Laurent Fignon. Het boeiende gevecht resulteerde in het kleinste verschil tussen de winnaar en de nummer twee. Lemond won met twee seconden voorsprong.

In schril contrast staat de Ronde van Frankrijk van 1952 toen Fausto Coppi bijna een half uur minder nodig had dan Stan Ockers, die de bijnaam de listige had, om in Parijs aan te komen.

Clowns

De Tour en zijn clowns. Voor deze titel komt Gerben Karstens in aanmerking. Demarreren, koersbroek laten zakken of zijn fiets op de weg leggen. Een andere act van de man uit Leiden was op de schouders van een fietsende collega zitten. Roger Hassenforder – profwielrenner van 1952 tot 1965-, de clown uit de Elzas, maakte furore door de dwaas uit te hangen in interviews. De Amsterdammer Hein van Breenen, bijgenaamd Tarzan, kon er overigens ook wat van. Hij zwom bij Wilhelminadorp het Havenkanaal over en kortte zijn koers, de Ronde van Midden-Zeeland, met de nodige kilometers in.