De wielerverzamelaar

Een conversatie tussen twee Zeeuwse wielerliefhebbers:
“Weet je dat er een wielermuseum bij jou in de buurt is?” De ander:
“Neen, ik ken wel wielermusea in België, in Roeselare en Oudenaarde.”
“Neen, er is er een in Middelburg, aan de Langevieleweg.”
“Wat zijn de openingstijden, waar zijn de kaartjes te koop?”

Finish in miniatuur

Neen, niets van dat alles. Het museum is ondergebracht in een gedeelte van een particulier woonhuis. Sjaak den Herder woont daar en verzamelt alles wat met wielrennen te maken heeft. Hij laat zo weinig mogelijk pottenkijkers toe of het moeten collega-verzamelaars zijn. Soms toont hij zijn collectie op een modelbouwshow. Onlangs mocht hij een gedeelte van zijn verzameling showen op Neeltje Jans. Hij bouwt de finish van de tweede Touretappe van 2015 op schaal na. Een minipijlerdam, de miniatuur dranghekken, een helikopter in de lucht, de miniwindturbines, de politie-escorte en de reclamekaravaan. Een aanstormend peloton van kleine plastic rennertjes in kleurrijke shirts vliegen op de eindstreep af. De miniploegbussen en -ploegleiderswagens staan dan al keurig geparkeerd in de daartoe bestemde vakken.

Wielerverzamelaar Sjaak den Herder (foto Arnold Parre).

Deze opstelling heeft de Tourdirectie zeker behaagd toen deze voor een van de laatste inspecties in december langskwam. De aankomst op zondag 5 juli is op Neeltje Jans. De renners starten in Utrecht en ’s middags is de aankomst na 166 kilometer koers en zit de tweede etappe er op.

Kennismaking

Sjaak den Herders eerste kennismaking met de wielersport was de eerste Ronde van Midden-Zeeland, die van 1959. Met zijn vader stond hij in de Quarlespolder bij Nieuwdorp. Den Herder was toen 12 jaar en meteen verkocht. “Het kleurrijke lint renners maakte een onuitwisbare indruk op me. Ik wilde weten wie die renners waren, hoe heette de winnaar, waar kwam hij vandaan?” Sjaak was trots dat een Zeeuw zegevierde. Miel Verstraete won de wedstrijd voor gerenommeerde kleppers als Ab Geldermans en Coen Niesten.

Plaatjes en sigarenbandjes

Vanaf die tijd knipte Sjaak alle uitslagen uit. Ook ging hij wielerplaatjes sparen waarop de renners waren afgebeeld. “Ik kocht bij snoepwinkel Maranus in Middelburg Maple Leaf Chewing Gum, daar zaten Tour de France-plaatjes bij. Het waren portretfoto’s van renners met daaronder hun naam met een lauwertak.” Sjaak heeft heel wat weggekauwd om zijn verzameling uit te breiden. Na deze plaatjes kwamen de sigarenbandjes met afbeeldingen van renners. Trots toont hij zijn verzameling sigarenbandjes 66×29 mm met afbeelding van een renner. Dat was in de jaren zestig en zeventig van de vorige eeuw, een tijd dat er nog flink gepaft werd.

Als Den Herder koersen bezocht liep hij altijd even langs de ploegleider of verzorger voor wielerkaarten op ansicht formaat. Soms werd de Middelburger op zijn wenken bediend als een hele set van een ploeg werd uitgedeeld. Dat maakte hij mee bij de Willem II-Gazelle ploeg. Dat was wat: in één klap de hele ploeg. Nu bezit Sjaak duizenden kaarten van teams over heel de wereld. De Rabobank was ook altijd gul met wielerkaarten met afbeeldingen van de renners. Sjaak: “Bij Giant-Shimano moet je het setje kopen voor € 12.”

Als het nieuwe seizoen begint, schrijft Den Herder de sponsorploegen aan. Een vijf eurobiljet stopt hij bij zijn schrijven voor de portokosten. Sjaak zegt nog op zoek te zijn naar een paar Colombiaanse renners. Bij de wielerbeurzen in Valkenswaard of Eeklo hoopt hij deze leemtes op te vullen.

Ordners en kaartenbakken

Naast deze wielerparafernalia maakt Sjaak een compleet overzicht van wedstrijden. Zo heeft hij alle podiumplaatsen vanaf 1930 van alle Nederlandse criteriums op papier gezet. Ook de uitslagen van de Zeeuwse criteriums zitten keurig in ordners opgeborgen. Ook is Sjaak auteur van het wielerboekje ‘Het moet wel waaien…’, dat een eerbetoon is aan de Ronde van Midden-Zeeland.

Bij alle afbeeldingen van duizenden renners zit nog al wat bijvangst. Zoals bierglazen die zijn uitgegeven voor een bepaalde koers, bidons, wielershirts, routeborden, affiches en programmaboekjes en wielerboekjes zoals Revue der Kampioenen. Hij biecht op dat hij na een koers wel eens een tang tevoorschijn haalt om wat bordjes af te knippen. “Bij internationale wedstrijden moet je snel zijn, want die brengen heel wat werkploegen op de been om het parcours af te breken.”

Maar de kern van de collectie zijn de kleine 1000 stalen en plastic wielrennertjes en de ansichtkaarten met Nederlandse en Belgische renners vanaf 1975. Zijn jongste zoon Stefan heeft alle Tour de France renners vanaf 1975 verzameld. Zij staan bij vader Sjaak veilig opgeslagen in dozen, ordners en kaartenbakken.

Vader en zoon Den Herder hebben bijna 1000 miniatuur wielrenners verzameld (foto Arnold Parre).

Over zijn zoon die bedrijfsleider is in een fietsenzaak: “Op de ruilbeurzen lopen allemaal 60-plussers. Sommigen bieden hun hele collectie te koop aan omdat ze geen opvolger hebben. Maar mijn zoon Stefan zet mijn hobby voort en dat geeft me tot aan de dag van vandaag vleugels. De komende Tour met aankomst op Neeltje Jans is dan een extra stimulans.”