Familienamen in Zeeland: Dekker

Verhalen Erfgoed Zeeland

De familienaam Dekker werd in de volkstelling van 1947 1.127 keer genoteerd in Zeeland en kwam daarmee op de derde plaats. Het nummer één in Zeeland is de Jonge met meer dan 2.000 naamdragers, het nummer twee is Dieleman met  1.140 naamdragers. Nederland had in 1947 18.855 naamdragers met de naam Dekker en in 2007 27.946. Waar komt de naam Dekker vandaan?

Wat betekent de naam?

Dekker is een beroepsnaam. De voorouders van Dekker waren dakdekker, leidekker, strodekker  of rietdekker. Deze beroepsnaam kan voorkomen zonder toevoeging, met een lidwoord de, met een verbogen lidwoord den, of met een uitgang –s. Deze vier types zijn niet willekeurig verspreid over het Nederlandse taalgebied, maar zijn streekgebonden (zie kaart dekker in familienamen). Het type Dekker domineert in de noordelijke helft van het taalgebied, het type met de genitiefuitgang -s is autochtoon in het zuidoosten ervan en het type met het lidwoord is oorspronkelijk in het zuidwesten van ons taalgebied. Het lidwoord-type kan nog worden onderverdeeld in een de-vorm, die homogeen verspreid is in Oost- en West-Vlaanderen, en een den-vorm, die in Zuid-Holland en het Rivierengebied naast andere vormen optreedt.

Enkele naamsvermeldingen in Zeeland

Familienamen zijn pas officieel vastgelegd in 1811, maar lang daarvoor werden in bepaalde regio’s de familienamen al erfelijk. Naamsvarianten – alle met ck – van Dekker vinden we al in 1318. Het gaat om Kerstiaen de Deckre in Hulst. In 1475 woont in Aardenburg een Willem de Deckere. In 1622 woont Jan Coppen Decker in Scherpenisse. Eerste dateringen zijn niet altijd absoluut en kunnen bijgesteld worden afhankelijk van nieuw gevonden documenten. Ze geven wel een inzicht in het voorkomen van bepaalde namen of naamsvarianten in die periodes.

De familienaam Dekker in Nederland in 2007 (Nederlandse Familienamenbank): hoe donkerder de kleur, hoe frequenter de naam voorkomt.

De familienaam Dekker in Nederland in 2007 (Nederlandse Familienamenbank): hoe donkerder de kleur, hoe frequenter de naam voorkomt.

Zeeuwse bijzonderheden

De naam Dekker is heel algemeen en heeft weinig Zeeuwse bijzonderheden. In Zeeland komt de naam Dekker vooral voor op Walcheren (453 van de 1127 in 1947).

Varianten

In Zeeland komen behalve Dekker ook nog enkele andere vormen voor: in 1947 waren er 98 mensen die Den Dekker heten, 18 die Dekkers heten en geen enkele die de Dekker heet. De Decker komt 25 keer voor en Den Decker 24 keer. In de zuidelijke provincies is er immers een mix van oude en nieuwe spellingen. Dat heeft te maken met het ogenblik waarop de burgerlijke stand werd ingevoerd in België (1795) en Nederland (1811) en het invoeren van de spelling Siegenbeek in 1804.

Bronnen

F. Debrabandere, Woordenboek van de familienamen in België en Noord-Frankrijk, Amsterdam 2003.
F. Debrabandere, Woordenboek van de familienamen in Zeeland, 2009.
L. van Driel, Van Aarnoudse tot Zachariasse; Zeeuwse familienamen, Vlissingen 2007.
A. Marynissen, Dialecten en familienamen: een afspiegeling van elkaar? Over klanktegenstellingen en lexicale varianten in de Nederlandse familienamen en hun tegenhangers in de dialecten. In: V. De Tier en A. Marynissen (red.), Het dialectenboek 6. Van de streek. De weerspiegeling van dialecten in familienamen. Groesbeek: Stichting Nederlandse Dialecten, 2001, 75-92.
P.J. Meertens, Zeeuwse familienamen, Naarden 1947.
V. De Tier en A. Marynissen (red.), Het dialectenboek 6. Van de streek. De weerspiegeling van dialecten in familienamen. Groesbeek: Stichting Nederlandse Dialecten, 2001.

Nederlandse Familienamenbank
Familienamendatabank België