Vruchten en noten uit Romeins Aardenburg

Onderzoek naar resten van planten en vruchten is een vrij jonge loot aan de stam van archeologisch onderzoek. In oude opgravingen van Romeins Aardenburg is zulk onderzoek dan ook niet uitgevoerd. In recentere opgravingen, aan de Beekmanstraat en de Zuidpoortstraat, is dat wel gedaan. Nu weten we dat daar kersen, pruimen, walnoten en hazelnoten zijn gegeten. De eerste drie zijn door de Romeinen in onze streken geïntroduceerd en worden alleen gevonden in het Romeinse gebied ten zuiden van de Rijn.

Zoete kersen

De kersen zijn zoete kersen. Ze zijn gevonden in een waterput, een kuil en een opgevuld ven in het industriegebied ten zuidoosten van het castellum (Romeins fort). Een van de kersenpitten uit het ven is kort geleden gedateerd met een radiokoolstofdatering. Deze eerste natuurwetenschappelijke datering uit Aardenburg geeft aan dat de kers daar rond 175 na Chr. heeft gegroeid en is opgegeten.

Romeinse pitten en schalen uit de Zuidpoortstraat, Aardenburg (SOB Research). Boven kriekenpitten, onder zoete-kersenpitten. Onderaan links fragment walnootschaal, rechts hazelnootschalen.

Kroosjespruim

De pruimenpitten komen alleen uit het ven. Het gaat om een variant van de nu in Nederland vrij onbekende ondersoort kroosjespruim. In Nederland zijn ze bekend als krieken – niet te verwarren met de Vlaamse betekenis van kriek als zoete (!) kers – of haverpruimen. Net als haver is de kriek pas in de tweede helft van augustus of begin september te oogsten, vandaar de naam. De stevige vruchten van krieken zijn blauw berijpt en hebben een lengte van circa 2 centimeter. In Nederland waren Romeinse pruimenpitten wel herkend als de ondersoort kroosjespruim, maar niet verder onderscheiden op variant. De Aardenburgse pruimenpitten zijn de eerste die als kriekenpitten zijn herkend.

Walnoten en hazelaars

Walnoten zijn niet alleen bekend van ook in Aardenburg gevonden schalen. Pollenonderzoek elders in Romeins Nederland heeft aangetoond dat walnootbomen in die periode zijn aangeplant. Hazelaren daarentegen behoren tot de inheemse boomsoorten en hazelnoten werden al vanaf de vroege prehistorie in het wild verzameld. Maar ook hazelaren kunnen net als de andere vruchten en noten in onze streken door de Romeinen zijn gecultiveerd.