Bijbel van Hoek

Op nieuwjaarsdag 2015 brandde de protestantse kerk in Hoek volledig af door een grote uitslaande brand. Het dak van de kerk ging in vlammen op en de buitengevels moesten korte tijd later uit veiligheidsoverwegingen worden neergehaald. Alleen de kerktoren stond nog overeind. Ook ging een groot deel van de inventaris verloren. Wonderlijk genoeg overleefde de bijbel de hitte en de vlammen.

De ingevroren bijbel van Hoek voor de behandeling (foto Tycho Kloeg).

Het vele bluswater en het kordaat optreden van de dominee hebben de bijbel gered. Het water had het boek doorweekt, waardoor de vlammen alleen de buitenkant konden aantasten. Dominee Arie van der Maas legde de doorweekte bijbel, op advies van een archief in Zeeland, een paar weken in zijn diepvries. Hierdoor voorkwam hij dat het boekwerk door schimmel werd aangetast.

Restauratie

De deels verbrande bijbel is in maart gedroogd en behandeld door Tycho Kloeg van het bedrijf VANWAARDE in Beekbergen (voorheen Restauratie atelier/DocumentenWacht/MuseumWacht). Kloeg legde het bevroren boek hiertoe eerst op een vel filtreerpapier. Het vocht dat tijdens het ontdooien vrijkwam, werd door het papier opgenomen. De volgende dag heeft hij de bijbel opengemaakt en filtreerpapier in het boek gelegd. Een ventilator en warme föhn voerden daarbij de vochtige lucht af en aan het einde van de dag was de bijbel grotendeels droog. Van de voorste twintig, deels verbrande pagina’s, was niet veel meer over. Die bladzijden zijn met stijfsel op elkaar geplakt om de losse onderdelen bij elkaar te houden.

Tijdens het droogproces neemt filtreerpapier het vocht op dat tijdens het ontdooien vrijkomt (foto Tycho Kloeg).

Terug in Zeeland

Op 22 maart kreeg dominee Van der Maas het gerestaureerde boekwerk weer terug van het restauratiebedrijf. De geblakerde bijbel is niet meer geschikt voor gebruik, maar is wel een blijvend aandenken aan de brand. De bijbel is immers een van de weinige objecten uit de kerk die bewaard zijn gebleven. Het boekwerk lag eerst in een glazen kast in de tijdelijke ‘containerkerk’ en bevindt zich inmiddels in de herbouwde kerk.

De hervormde kerk in Hoek in 2008, dus nog voor de brand (Wikimedia Commons, foto LimoWreck).

Modern kerkgebouw

Ook het doopvont kwam gehavend uit de brand. Bijbel en doopvont houden in het nieuwe kerkgebouw de herinnering aan de verwoestende brand levend. De nieuwe kerk werd op 11 december 2016, bijna twee jaar na de brand, in gebruik genomen. De oorzaak van de brand is overigens nooit opgehelderd. Bij de herbouw werd van de nood een deugd gemaakt: het nieuwe gebouw is van een moderne inrichting voorzien en is bovendien energieneutraal. Door middel van een crowdfundingactie werden nieuwe gebrandschilderde ramen gefinancierd. Ook voor het herstel van de klok werd een crowdfundingactie opgezet.