Vestingwallen van Retranchement
Retranchement maakt deel uit van de Staats-Spaanse Linies. De oude vestingwallen zijn er nog vrijwel geheel aanwezig. Alleen het fort Oranje dat aan de noordzijde heeft gelegen ontbreekt. Het fort is in 1682 ten gevolge van een geweldige stormvloed weggespoeld.
De vestingwallen van Retranchement: zichtbare sporen van een roerig verleden (Erfgoed Zeeland).
Schans
Ter beheersing van de Zwingeul, de vaarweg naar Sluis, werd begin zeventiende eeuw op het eiland van Cadzand een schans opgeworpen: Retranchement Cadsandria. Retranchement betekent afsnijding: tweede wal waarachter men zich kan terugtrekken wanneer de eerste wal verloren is gegaan. Het vestingwerk bestond oorspronkelijk uit twee forten: Oranje, aangelegd in 1621, en Nassau, aangelegd in 1622. Fort Nassau werd aangelegd op de plek waar de Staatsen eerder al een redoute hadden gebouwd. Beide vierhoekige, van bolwerken voorziene forten waren door middel van twee parallelle wallen met elkaar verbonden. De wal aan de landzijde kreeg drie bastions. Voor de wal werd een gracht aangelegd.
Ontmanteling
In deze periode waren permanent soldaten in Retranchement gelegerd en ontstond binnen de omwalling een dorp. Bij de Vrede van Münster in 1648 was bepaald dat Retranchement als vestingwerk ontmanteld diende te worden. Pas in 1680 werd met deze werkzaamheden begonnen. De militaire gebouwen werden verkocht. De omwalling bleef echter uit oogpunt van beveiliging tegen het nabije zeewater liggen. Eind achttiende eeuw werd de vesting zelfs nog tweemaal vernieuwd, omdat er oorlog dreigde. Maar na 1795 was de rol van deze militaire versterking definitief uitgespeeld.
De vestingwallen van Retranchement vormen nu een gebied met belangrijke natuurwaarden (Erfgoed Zeeland).
Thans is Retranchement een hoofdzakelijk agrarische gemeenschap. Twee zeventiende-eeuwse monumenten verdienen het ook om genoemd te worden: een standerdmolen en een zaalkerkje. De wallen en grachten zijn goed bewaard en bieden nu plaats aan zeldzame planten en dieren. Over een groot deel van de wallen voert nu een wandelpad.
De standerdmolen in Retranchement (Erfgoed Zeeland).
Meer informatie op www.staatsspaanselinies.eu: website met informatie over de Staats-Spaanse Linies in Zeeuws-Vlaanderen.