Station Vlissingen-Stad

In 1873 werd Vlissingen aangesloten op het spoorwegnetwerk. Hierdoor werd de stad een interessante aanleghaven voor de veerdiensten en de postschepen van en naar Engeland. Vlissingen was nu verbonden met de rest van Nederland en belangrijke Europese landen als Duitsland, België, Frankrijk, Polen, Rusland, Scandinavië en Oostenrijk.

Station Vlissingen-Stad, gebouwd in 1873 en verwoest in 1940 door een neerstortend Duits vliegtuig (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen).

Postverkeer

De postbedrijven van Nederland en vooral Duitsland snakten naar een alternatief voor monopolist Oostende en al snel ontstonden er belangrijke lobby’s om Vlissingen op korte termijn klaar te maken voor een positie als een van de belangrijkste posthavens van West-Europa.

Stoomvaart Maatschappij Zeeland

Niemand minder dan de broer van Koning Willem III, prins Hendrik, maakte zich in die dagen sterk voor de oprichting van een stoomvaartmaatschappij die haar kantoor en thuishaven in Vlissingen moest krijgen. Hij werd gesteund door minister-president Thorbecke die al in 1865 had gezegd dat Vlissingen, zodra de spoorweg er zou zijn, een geregelde stoombootdienst op Engeland zou krijgen. Hendrik kreeg zijn zin en juni 1875 werd de Stoomvaart Maatschappij Zeeland opgericht, de SMZ. Een maand later vertrok de eerste mailboot naar de Engelse havenstad Sheerness. Vlissingen zou door de komst van de mailboten en de spoorweg in de jaren daarna uitgroeien tot de belangrijkste Europese haven voor postverkeer van en naar Engeland.

Eindpunt

Saillant detail in de geschiedenis van die eerste jaren is de discussie over het eindpunt van de spoorlijn. De locatie van het splinternieuwe station Vlissingen-Stad, gelegen langs het kanaal in de buurt van de stedelijke bebouwing, werd al in 1873 door de initiatiefnemers van de SMZ onacceptabel genoemd voor een vlotte overslag van poststukken. Er zou een omnibusdienst aan te pas moeten komen om de pakketten van de boot naar de trein en van de trein naar de boot te kunnen vervoeren en dat betekende een groot nadeel voor de snelheid die de aandeelhouders voor ogen stond.

Vlissingen-Haven

Vandaar dat al in 1873 werd begonnen met de bouw van een tweede station Vlissingen-Haven, dat in haar eerste provisorische uitvoering in 1875 klaar was om de post- en passagierstreinen, die aansluiting hadden op de mailboten, te kunnen ontvangen. Vlissingen-Haven kreeg in 1892 haar definitieve vorm waardoor Vlissingen-Stad in onbruik raakte. Beide gebouwen werden in de Tweede Wereldoorlog verwoest. Het huidige station dateert uit 1950 en staat op de plaats van het oude Vlissingen-Haven.

Literatuur

Peter van Druenen, Vissers, Kapers, Arbeiders; Vlissingen 700 jaar stadsrechten, Vlissingen 2015.