Een raadselachtige grafsteen

door Henk Hendrikse

In 2006 ontving de toenmalige Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland (nu Erfgoed Zeeland) een vondstmelding van een grafsteen met een merkwaardige tekst. De steen was gevonden bij graafwerk aan de Seisdam in Middelburg. Vermoedelijk was hij als stoepsteen en later als rioolafsluiter gebruikt! Hij werd dan ook aangetroffen als groot fragment (0,99 x 0,50 m) van de oorspronkelijke steen. Door hem tijdig te verplaatsen kon worden voorkomen worden dat dit interessante object in de puinbreker verdween. De steen is rondom aan alle zijden gedeeltelijk afgekapt.

Het bewaard gebleven deel van de grafsteen (Erfgoed Zeeland).

Het bewaard gebleven deel van de grafsteen (Erfgoed Zeeland).

Tekening

Heel bijzonder is dat er een tekening van deze steen is overgeleverd met de complete tekst. Die tekening is in 1797 vervaardigd voor de Middelburgse regent Daniël Radermacher (1722-1803), zoon van Samuel Radermacher. Het gaat om de grafsteen van Samuel Beeckman (1625-1689) en zijn vrouw Maria de With (1642-1692). Maria de With was de dochter van viceadmiraal Witte Cornelis de With, geboren rond 1599 en gesneuveld in Zweden op 8 -11-1658. Ook hun kleinzoon Samuel Radermacher (1693-1761) en zijn vrouw uit zijn eerste huwelijk, Maria Elisabeth de la Ruë, staan vermeld. Maria, dochter van Samuel Beeckman en Maria de With, huwde met Daniël Radermacher (1664-1708). Hun zoon Samuel trouwde met Maria Elisabeth de la Ruë en vervolgens met Cornelia Boddaert (1696-1757).

Tekening van de grafsteen, in rood het bewaarde deel (tekening: Zeeuws Archief, steen: Erfgoed Zeeland).

Tekening van de grafsteen, in rood het bewaarde deel (tekening: Zeeuws Archief, steen: Erfgoed Zeeland).

Noordmonsterkerk

De steen is afkomstig uit de Noordmonsterkerk, ook wel Oude kerk genoemd, die gestaan heeft aan het Hofplein in Middelburg. In 1833 is deze kerk voor afbraak verkocht. Waarschijnlijk zijn toen ook alle grafstenen verkocht. De kerk stond vóór het Van de Perrehuis, het huidige Zeeuws Archief.

De tekst op de grafsteen is zoals gezegd enigszins vreemd. De genoemde personen zijn niet bijvoorbeeld vader en zoon of man, vrouw en kinderen. Het gaat hier om de grootvader en grootmoeder van Samuel Radermacher. Daarnaast wordt, ondanks het feit dat Samuel zijn beide echtgenoten overleefde, alleen zijn eerste vrouw op de grafsteen vermeld.