Zeeland tijdens de Eerste Wereldoorlog – De fabriek van Cadzand

Een eeuw geleden vond de Eerste Wereldoorlog plaats. Met name in het noorden van Frankrijk en België werd zwaar gevochten en vielen in vier jaar tijd miljoenen slachtoffers. Nederland keek weliswaar vanaf de zijlijn toe, maar de gevolgen voor Zeeland, op zo’n 50 kilometer afstand van de frontlinie, waren groot.

De Eerste Wereldoorlog was de eerste oorlog in de geschiedenis waarin gebruik gemaakt werd van vliegtuigen. Vooral de Duitsers en de Engelsen bestreden elkaar in de lucht. Gedurende de oorlog kwamen van beide partijen veel toestellen terecht op Zeeuws grondgebied, door noodlandingen en deserterende piloten. Vooral het strand en de directe omgeving van Cadzand, net over de grens, waren geschikt voor een landing. Omdat toestellen die in Nederland terechtkwamen naar de Militaire Luchtvaartafdeling in Soesterberg werd gebracht en vaak aan onze vloot werden toegevoegd, sprak men daar ook wel over ‘de fabriek van Cadzand’. Maar de oorlog in de lucht had meer gevolgen voor Zeeland. Hoewel ons luchtruim strikt verboden was, kwamen opzettelijke schendingen met grote regelmaat voor. Veel Zeeuwse kerktorens werden dan ook opvallend rood-wit-blauw geschilderd of voorzien van grote vlaggen. Maar echt rampzalige schade leed Zeeland vooral door de vele vergissingsbombardementen, waarbij met name Engelse vliegeniers per ongeluk hun bommen op Zeeuwse dorpen en steden lieten vallen, zoals in april 1917 op Zierikzee, waarbij drie dodelijke slachtoffers te betreuren waren.