Een bijzondere pot uit Westkapelle

Een particulier vond in 1945 bij Westkapelle een bijzondere beschilderde pot met een tuitje onder de rand. Hij deed zijn vondst aan de zuidkant van het dorp langs de grote kreek. Deze was gevormd na de geallieerde bombardementen van oktober 1944, waardoor een groot gat in de Westkappelse zeedijk was ontstaan. Tijdens de wederopbouw van het dorp werd op de vindplaats klei en zand gewonnen voor het aanleggen van een nooddijk. Volgens gegevens uit het archief van de Stichting Cultureel Erfgoed Zeeland is de pot “opgedolven in ongeroerden grond tusschen de kom, waar de zandzuiger ligt, en het dorp”.

Pingsdorf

De tuitpot is witgeel van kleur, heeft twee verticale oren en is versierd met begrensde banden met roosterpatronen. Die zijn er met rode verf op aangebracht. De pot is 24,5 centimeter hoog. Hij is vervaardigd in het aardewerkproductiecentrum Pingsdorf in het Duitse Rijnland. Pingsdorfaardewerk was in gebruik vanaf ongeveer 900 tot begin dertiende eeuw. Op basis van de versieringskenmerken is de pot te dateren tussen 1050 en 1150. In die tijd bestond in het vondstgebied nog geen dorp, want het middeleeuwse Westkapelle lag iets westelijker dan nu. De pot is vermoedelijk in een boerderij in het toenmalige buitengebied gebruikt.

De bijzondere Pingsdorfpot uit Westkapelle (foto Erfgoed Zeeland). 

Gaaf en uniek van vorm

Op een gaatje in de wand na is hij helemaal gaaf en daarmee de enige ‘Pingsdorfpot’ in Zeeland die in een dergelijke staat is gevonden. Uniek dus. Ook de vorm is bijzonder: Pingsdorf-tuitpotten zijn meestal boller van vorm en op de bolling bevinden zich de oortjes, meestal direct onder de rand. Dat is bij de pot uit Westkapelle niet het geval.

De vinder verkocht de Pingsdorfpot voor een goede prijs aan het museum van het Zeeuwsch Genootschap der Wetenschappen, waarna hij in het Zeeuws Archeologisch Depot in Middelburg werd beheerd. Tegenwoordig is de pot te bewonderen in Het Polderhuis, musea & meer, te Westkapelle.

Bronnen

Met dank aan Arno van den Dorpel, Yerseke.
M. Sanke, Die mittelalterliche Keramikproduktion in Brühl-Pingsdorf, Mainz 2002.