Huwelijksakten

Elk huwelijk, evenals elke geboorte en elk overlijden wordt vastgelegd in de registers van de burgerlijke stand. De burgerlijke stand is meer dan tweehonderd jaar geleden ingevoerd door de Fransen. Wanneer we praten over de burgerlijke stand gaat het om geboorteakten, huwelijksakten en overlijdensakten. Deze documenten vormen, als ze openbaar worden na respectievelijk 100, 75 en 50 jaar, voor particulieren en onderzoekers waardevolle aanknopingspunten. Ze helpen bij het achterhalen van de herkomst van personen en geven inzicht in familierelaties. Bovendien zijn het vensters op ons sociaal maatschappelijk verleden.

Inhoud huwelijksakten

In de huwelijksakte zelf staan natuurlijk de namen van het bruidspaar, waar ze vandaan komen en hun leeftijden. Daarnaast de namen van de wederzijdse ouders en of deze al dan niet nog in leven zijn en of ze bij het huwelijk aanwezig zijn. En dan zijn er nog de getuigen. Zeker in de negentiende eeuw waren dat vrijwel altijd familieleden en in dat geval werd de familierelatie ook genoemd. Bij een huwelijk in het stadhuis (de meerderheid) waren er minimaal twee en maximaal vier getuigen. Als de bruiloft ergens anders was, bijvoorbeeld vanwege een ernstige ziekte van bruid of bruidegom, dan waren er in principe zes getuigen nodig.

Huwelijksvoltrekking in Oostburg 1966 (ZB, Beeldbank Zeeland, foto O. de Milliano).

Huwelijksvoltrekking in Oostburg 1966 (ZB, Beeldbank Zeeland, foto O. de Milliano).

Bijlagen

Als twee mensen willen trouwen, moeten ze daarvoor een aantal documenten inleveren: een uittreksel uit het geboorteregister bijvoorbeeld. Deze bijlagen worden niet dubbel ingeleverd, maar gaan met de serie aktes mee die naar de rechtbank gaat. Voor genealogen zijn deze bijlagen erg interessant: bijvoorbeeld uittreksels uit buitenlandse geboorteregisters, maar ook de verklaringen van overlijden van ouders of van eerdere partners. Dat spaart veel zoekwerk.

Echtscheiding

In hetzelfde register als de huwelijksakten worden ook de akten van echtscheidingen opgenomen. Echtscheiding kwam in de negentiende eeuw veel minder vaak voor dan nu, maar het gebeurde wel degelijk. In de negentiende eeuw eindigde ongeveer 0,6 procent van alle huwelijken in een echtscheiding. Kornelis Stoel uit Serooskerke op Schouwen-Duiveland was dan ook wel uitzonderlijk: zijn beide huwelijken eindigden in een echtscheiding, na respectievelijk elf en negen jaar huwelijk.

Met Zeeuwen Gezocht kun je zoeken naar miljoenen persoonsgegevens in de bronnen van het Zeeuws Archief.