Het beleg van Hulst in 1596

Een vesting die voor het Spaanse leger onneembaar zou zijn. Zo dacht prins Maurits over de stad Hulst, die in 1591 door zijn troepen was veroverd. Maar na een korte belegering viel Hulst in augustus 1596 toch weer in Spaanse handen.

Inname van Hulst door de Spanjaarden in 1596 (Rijksmuseum Amsterdam).

Tijdens het beleg van Hulst in 1596 door de Spanjaarden was graaf Everhard van Solms gouverneur. Zijn volledige naam luidde Georgius Everhard, graaf van Solms, vrijheer van Mintzenberg, kolonel van Zeeland. Klinkende titels. Veel adellijke heren als Van Solms werden vaak om financiële redenen gedwongen te werken. Een baan in het krijgsbedrijf lag gezien hun afkomst voor de hand en werd bovendien als eervol gezien.

Van Solms was een bekwaam militair die zich overal persoonlijk van op de hoogte stelde. Nu wilde het ongeluk echter dat hij op 13 juli tijdens een uitval tegen de vijand door een Spaanse musketkogel in zijn been werd getroffen. Zijn verwonding was dusdanig dat Van Solms zich slechts met grote moeite kon verplaatsen en meestentijds het bed moest houden.

Georgius Everhard, graaf van Solms, detail portret 1753-1774 (Rijksmuseum Amsterdam).

Herhaaldelijk had prins Maurits er bij de graaf op aangedrongen om een militair ingenieur in dienst te nemen. Van Solms weigerde echter keer op keer. Hij vond zichzelf mans genoeg. Omdat hij vanwege zijn gekwetste been niet goed meer op de hoogte was van de krijgsverrichtingen van de vijand nam hij verkeerde beslissingen.

De prins is boos

Op 16 augustus 1596 kwam de Spaanse landvoogd Albertus van Oostenrijk in eigen persoon naar Hulst. Hij gaf opdracht om de stad te beschieten. Toch gaf Van Solms hem nog als antwoord dat hij niet van plan was om Hulst over te geven. Een zware Spaanse beschieting was het antwoord. Onder druk van verschillende kapiteins en vermoedelijk ook vanwege zijn slechte gemoedstoestand besloot Van Solms toen tot overgave van de stad. Het gevolg was dat het door prins Maurits onneembaar geachte Hulst in Spaanse handen viel. Prins Maurits was woest toen hij van de overgave hoorde. Hij weet de Staatse nederlaag volledig aan de dwarse houding van Van Solms.

Literatuur

Simon Groenveld, Politieke verhoudingen, in: Paul Brusse en Wijnand Mijnhardt, Geschiedenis van Zeeland, deel II: 1550-1700, Utrecht 2012, 147-197.
P. Stockman, Versterckt Zeeland, Middelburg 2001.
P. Stockman en P. Everaers, ‘Frontier Steden en Sterckten’; vestingwerken in Oost-Vlaanderen en Oost-Zeeuwsch-Vlaanderen 1584-1839, Hulst 1997.