Crash Douglas A-20
Tijdens de Tweede Wereldoorlog steeg een groot aantal geallieerde vliegtuigen op om Nazi-Duitsland en de bezette gebieden in Europa vanuit de lucht aan te vallen. Vaak werden strategische doelen gekozen voor bombardementen, zoals treinsporen, verbindingswegen en fabrieken voor de oorlogsindustrie. De lucht boven Zeeland was destijds een druk bevlogen aanvliegroute. Niet alle aanvalsmissies waren succesvol, in Zeeland zijn veel geallieerde vliegtuigen gecrasht.
416 Bomb Group
Op 16 september 1944 stegen 84 bommenwerpers van de 416 Bomb Group op vanaf de vliegbasis Melun in Frankrijk. Bij deze groep hoorde ook de Douglas A-20 met bemanningsleden luitenant André J. Vleghels, sergeant Clay E. Young en sergeant Roger W. Rice. De 416 Bomb Group werd uitgezonden om de Kreekrakdam nabij Rilland-Bath en de Sloedam nabij Arnemuiden te bombarderen, de meest smalle en kwetsbare toegangswegen van en naar Zuid-Beveland. Op deze manier wilden de geallieerden het 15e Duitse leger de pas afsnijden, De Duitse manschappen namen vanuit Walcheren en Zuid-Beveland de trein naar het binnenland van Nederland, of ze maakten gebruik van de verbindingswegen, waarover oorlogsmateriaal kon worden vervoerd. Het bombarderen van de toegangswegen van en naar Zuid-Beveland zou voorkomen dat het 15e Duitse leger zich bij het Duitse front in Noord-Brabant kon voegen. Deze frontlinie mocht niet versterkt worden. Het plan was om de geallieerde grondtroepen na de aanvang van Operatie Market Garden op 17 september 1944 vanuit België het front in Noord-Brabant te laten aanvallen en vervolgens door te stoten naar Arnhem. Daarmee zou het Duitse leger in West-Nederland worden afgesneden van de rest van het Duitse leger.
Portret van luitenant André J. Vleghels in militair uniform (Stichting Wings to Victory).
Nog een voordeel van het slagen van deze missie, was het tegenhouden van de troepenversterking die de Duitsers stuurden voor de luchtafweerstellingen aan de Zeeuwse kust, die onderdeel waren van de Atlantikwall. De geallieerde vliegtuigen ondervonden veel hinder van de FLAK (Flugabwehrkanone) op Walcheren en op de schepen op de Westerschelde en Oosterschelde. De Zeeuwse eilanden en de monding van de Westerschelde moesten zo snel mogelijk onder geallieerde controle komen, zodat bevoorrading via de vaarwegen naar Antwerpen mogelijk was. Op die manier zouden de geallieerden nog sneller kunnen doorstoten naar Duitsland.
De spoorlijnen en verbindingswegen bij de Sloedam en de Kreekrakdam werden hevig gebombardeerd door de 416 Bomb Group op 16 september 1944. De missie was geslaagd, er waren goede resultaten behaald, maar tegen welke prijs? Twee vliegtuigen zijn verloren gegaan en zes bemanningsleden zijn omgekomen. Onder wie de drie bemanningsleden van de Douglas A-20: Vleghels, Young en Rice.
Locatie van de crash van de Douglas A-20 in de Oosterschelde is aangegeven met een rode stip (Stichting Wings to Victory).
De crash van de Douglas A-20
Zij werden om 18:07 uur op ongeveer 7 kilometer ten zuidwesten van Bergen op Zoom uit de lucht geschoten door de ‘schwere Heeres Flakabteilung’ op een schip in de Oosterschelde. Eén van de bemanningsleden stierf in het vliegtuig, de twee anderen waren met hun parachute uit het vliegtuig gesprongen en in de Oosterschelde terechtgekomen. Een van de twee parachutes opende niet. Beide mannen verdronken in de Oosterschelde. Het lichaam van André J. Vleghels spoelde op 25 september aan op de zeedijk bij Scherpenisse en werd in dat dorp op de algemene begraafplaats ter aarde besteld. Het lichaam van Roger W. Rice werd door enkele vissers ter plaatse in de slikken begraven. De stoffelijke overschotten van Clay E. Young werden eveneens geborgen. Hij werd begraven in Bergen op Zoom.
Het graf van André J. Vleghels (Stichting Wings to Victory). Hij werd uiteindelijk herbegraven op een Amerikaanse militaire begraafplaats te Luxemburg.
Het tweede vliegtuig dat niet terugkwam van deze missie is nooit teruggevonden, evenals de bemanning. Het lijkt van de aardbodem te zijn verdwenen. De missie was inderdaad succesvol, de spoorwegen en de wegverbindingen bij Rilland en bij de Sloedam waren flink geraakt. Toch ging de aftocht van het 15e Duitse leger onverminderd door. Uiteindelijk konden zo’n 80.000 Duitse manschappen via Walcheren en Zuid-Beveland ontsnappen aan een geallieerde omsingeling.
Wings to Victory
De Stichting Wings to Victory heeft een online database aangelegd voor alle bij hen bekende vliegtuigcrashes in Zeeland. Op deze manier herdenken zij de jonge piloten die niet terugkeerden van hun missie in de lucht boven Europa. Bekijk hier de database.
