Werkeiland wordt waterpark

Neeltje Jans was de naam van het werkeiland dat werd aangelegd voor de bouw van de Oosterscheldekering. Daarop bevond zich tevens het voorlichtingscentrum. Dat was gehuisvest in het ir. J.W. Topshuis, het gebouw van waaruit de kering wordt bediend. In 1996 werd een Waterspeelplaats op het voormalige werkeiland geopend.

Oosterscheldekering en Neeltje Jans, foto uit 2000 (ZB, Beeldbank Zeeland, foto A.F. Dingemanse).

De naam Neeltje Jans

Over de oorsprong van de naam van het werkeiland Neeltje Jans zijn verschillende verhalen opgetekend. Zo zou de naam een afgeleide kunnen zijn van de Romeinse godin Nehalennia. De naam Nehalennia zou in de volksmond verbasterd zijn tot Neeltje Jans. Nehalennia is de belangrijkste regionale godheid die we in Zeeland kennen. Zij was een inheemse godin, van Germaanse oorsprong, en werd ook in de Romeinse tijd vereerd. Een andere verklaring is een archeologische. In de achttiende eeuw zonk een schip met de naam Neeltje Jans op een zandplaat in de Oosterschelde. Die zandplaat kreeg daarna de naam Neeltje Jans. Hiervoor zijn echter geen bewijzen gevonden.

Voorlichtingscentrum Delta Expo

Al tijdens de bouw van de Oosterscheldekering werd er een publieksvoorlichtingscentrum opgericht. Dat werd tussen 1979 en 1986 door Rijkswaterstaat ingericht. Honderdduizenden bezoekers uit binnen- en buitenland kwamen al tijdens de bouw in dit centrum. Tijdens de bouw van de Oosterscheldekering werd het centrum continu uitgebreid met informatie over de actuele stand van de bouw. Na de opening van de Oosterscheldekering kreeg het voorlichtingscentrum een permanent karakter en ging het door onder de naam Delta Expo. Het werd toen gehuisvest in het ir. J.W. Topshuis, het bedieningsgebouw van de Oosterscheldekering. Naast technisch geïnteresseerden werd het centrum ook in toenemende mate door verblijfs- en dagrecreanten bezocht. Daarom werd besloten om naast het educatieve aanbod ook een attractief karakter aan de expositie te geven.

Ir. J.W. Topshuis (Beeldbank Rijkswaterstaat, foto Jan van den Broeke).

Van Delta Expo naar Deltapark Neeltje Jans

In 1997 verzelfstandigde de Delta Expo, die tot dan via een stichting werd gerund. De naam werd gewijzigd in WaterLand Neeltje Jans. Diverse attracties met als thema Deltawerken, zeedieren en waterplezier werden aan het aanbod toegevoegd. In de volgende jaren kwamen er in het park ook steeds gebouwen bij. In 2007 werd de naam van het themapark veranderd in Deltapark Neeltje Jans. Waar de naam WaterLand Neeltje Jans voor het publiek vooral met de attracties geassocieerd werd, moest Deltapark Neeltje Jans een neutraler karakter uitdragen, waarbij er evengoed nadruk gelegd werd op het inhoudelijke aspect.

Attracties

In de Delta Expo is van alles te beleven. Hierbij staan de Deltawerken en de stormvloedkering centraal. Ook is er een film over de ramp van 1953 te zien en kun je de Delta Experience beleven: een indrukwekkende 4D animatie in een panorama die je de allesverwoestende kracht van het water laat ervaren. Daarnaast kun je er nog allerlei andere educatieve activiteiten ondernemen. Er is veel te leren over de dieren en planten in de Oosterschelde. En er zijn natuurlijk echte zeehonden en een walvispaviljoen, een orkaanmachine en een rondvaartboot die je op de Oosterschelde zelf brengt.

Themapark Deltapark op Neeltje Jans (Beeldbank Rijkswaterstaat).

Waterspeelplaats

De Waterspeelplaats, voltooid in 1996, is een van de meest gewaardeerde attracties. De speelplaats bestaat uit een ronde kuil met een doorsnee van 40 meter, omringd door een dijkje. Op die dijk stroomt het water, opgepompt uit zee, in een goot. Via watervalletjes en riviertjes kunnen kinderen de stroming en de loop van het water veranderen. De Waterspeelplaats bevat diverse objecten, zoals een waterrad, waterorgel, schroef van Archimedes en een watertunnel met grotten.