Inundatie Vlissingen (1944)

Op 4 september 1944 viel Antwerpen in handen van de geallieerden, maar dat betekende nog niet dat zij ook de haven in gebruik konden nemen. Walcheren, Zuid-Beveland en Zeeuws-Vlaanderen moesten eerst op de Duitsers worden veroverd.

Voor de bevrijding van Walcheren bedacht het geallieerde opperbevel een plan bestaande uit een drietal operaties: Operatie Infatuate 1 en Operatie Infatuate 2, met landingen vanuit Breskens en Oostende en Operatie 3, een aanval via de Sloedam vanuit Zuid-Beveland.

De Duitsers hadden vooral op Walcheren grote bunkeropstellingen die bij ‘normale’ veroveringen aan Duitse maar ook aan geallieerde zijde grote verliezen zouden opleveren. Het plan van de geallieerden was Walcheren onder water te zetten. Erg origineel was dit idee niet, want inundaties waren in de militaire geschiedenis in Nederland meerdere keren toegepast.

Als op 2 oktober 1944 door geallieerde vliegtuigen duizenden pamfletten over Walcheren en andere Zeeuwse eilanden worden uitgestrooid met waarschuwingen, is nog niet voor iedereen duidelijk wat er staat te gebeuren. Die duidelijkheid kwam een dag later, toen de Westkappelse zeedijk met een groot aantal bommen werd bestookt. De aanval zou ruim twee uur duren, waarbij 158 Westkappelaars werden gedood.

Het resultaat was echter onvoldoende om Walcheren onder water te krijgen. Daarom bombardeerden de geallieerden op 7 oktober 1944 de Nolledijk en de dijk bij Ritthem, vier dagen later gevolgd door een bombardement op de dijk tussen Veere en Vrouwenpolder. Omdat dit alles nog steeds niet voldoende was om het eiland geheel onder water te krijgen, herhaalde men de aanval op de Westkappelse Zeedijk. Ook de sluizen bij Vlissingen werden bestookt.

Niet als een vloedgolf maar wel gestaag zette het zoute water de lagere delen van Walcheren onder water. De iets hoger gelegen Vlissingse Singel vormde een natuurlijke barrière. Om het oude centrum te beschermen werd op de Singel nog een nooddijk aangelegd.

Het Villapark, Goed Wonen, Tuindorp en Tuinstad, het hele gebied noordelijk van de Singel, kwam geheel onder water te staan.

Het onder water staande Tuindorp (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen nr. 692, foto Dert Vlissingen).

Goed Wonen onder water (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen nr. 40709).

Het bericht dat het water tot maximaal 50 tot 70 cm hoogte zou komen had vele bewoners doen besluiten niet alle spullen naar de bovenverdieping te brengen. Dit bericht bleek volkomen misplaatst, want door springtij in de weken daarna kwam het water tot wel meer dan 2 meter. Veel huisraad ging daardoor, als gevolg van verkeerde voorspellingen, onnodig verloren.

Bloemenlaan met rechts de winkel van slagerij Pol (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen nr. 17213, foto A.J. Feij).

Sint-Josefziekenhuis uit de Van Dishoeckstraat nu in school D aan de Bonedijkestraat (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen nr. 13760).

De ondergelopen rooms-katholieke kerk (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen nr. 23972).

Direct na de bevrijding werd begonnen met het dichten van de dijken. Door materiaalgebrek zou het meer dan een jaar duren eer alle dijkgaten konden worden gesloten. Op 3 september 1945 wisten de dijkwerkers het gat in de Nolledijk te dichten. Drie weken later brak deze dijk echter opnieuw open. Een week later zag men kans dit gat definitief te dichten. Pas in het begin van februari 1946 werd de dijk bij fort Rammekens als laatste gedicht.

Noodwoningen in de Paul Krugerstraat met rechts de zogenaamde nissenhutten (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen nr. 24762).

Literatuur

J. Heyn jr., Water over Walcheren; beelden van leven en lijden op verdronken land, z.pl. 1945.