Het begin van de popmuziek in Zeeland

Ergens halverwege de jaren vijftig van de twintigste eeuw ontstond in de Verenigde Staten een nieuwe vorm van amusementsmuziek. We kennen die nu onder de verzamelnaam popmuziek. Tegenwoordig zijn er binnen de pop vele soorten en stromingen (van heavy metal tot dance en van RnB tot Americana). Maar destijds heette het allemaal rock-‘n-roll.

In die tijd ervaarden ouderen de nieuwe muzieksoort als bedreigend. Nu is deze muziek geheel ingeburgerd en zelfs tot vervelens toe te horen in restaurants, supermarkten en op straat.

In Nederland werden de vele buitenlandse voorbeelden nagevolgd. Ook in Zeeland. Allerlei muziekgroepjes en bands brachten de nieuwe muziek ten gehore. Op schoolfeestjes, in jeugdhonken en in horecagelegenheden. Sommige raakten snel in de vergetelheid, andere hadden succes. De meest succesvolle Zeeuwse popgroep is Bløf.

Rock-‘n-roll

Omstreeks het midden van de jaren vijftig van de twintigste eeuw ontstond in de Verenigde Staten een nieuw soort jongerenmuziek. Het ging in feite om een samensmelting van diverse muzieksoorten. Uit elementen van de ‘witte’ country en de ‘zwarte’ rhythm ’n blues ontstond de rock-‘n-roll. De muziekwereld en de jongerencultuur veranderden voorgoed door de rock-‘n-roll. Er was niet alleen sprake van een muzikale revolutie, maar van een totale omwenteling. Jongeren hadden vanaf medio jaren vijftig hun eigen muziek, kleding en haardracht (in de jaren vijftig ‘vetkuiven’ en in de jaren zestig ‘beatlehaar’), vervoermiddelen (brommers!) en codes en levensstijl.

Rock around the clock

Al in 1951 werd patent aangevraagd op de term rock and roll. In 1954 nam Elvis Presley zijn eerste plaatje op en zetten Bill Haley And His Comets het nummer Rock Around The Clock op de plaat. Dit werd in 1955 een grote hit in Amerika en bereikte in 1956 ook Nederland (met name door de naar de hit genoemde muziekfilm Rock Around The Clock). De moderne popmuziek was daarmee geboren.

Ronny & His Rockin’ Kids, omstreeks 1959 in het Concertgebouw in Vlissingen.

Jeugdmuziek in Nederland

In ons land werd de nieuwe jeugdmuziek vooral enthousiast omarmd door de Indische Nederlanders en de Molukkers. Zij waren de eersten die bandjes vormden (zoals bijvoorbeeld The Tielman Brothers).

Popmuziek in Zeeland, het begin

In Zeeland kwamen onder invloed van Amerikaanse (Elvis, The Ventures) en Engelse (Cliff Richard & The Shadows) rock-‘n-roll nieuwe muziekgroepjes tot ontwikkeling. Dit gebeurde met name vanaf eind jaren vijftig/begin jaren zestig van de twintigste eeuw. De Zuid-Bevelander Jan Blok (1944-2006) stond mede aan de wieg van de popmuziek in Zeeland. Begin jaren zestig richtte hij The Rockin’ Devils op en later speelde hij samen met allerlei grootheden uit de rock-‘n-roll.

Moluks orkest Suara Maluku, jaren vijftig, van links naar rechts: J. Pattianakotta, J. Parinussa, S. Syaranamual, A. Manusama, J. Seluta, F. Parinussa, A. Berhitu, op de voorgrond: B. Rumahlewang (collectie Sam Berhitu).

Van schoolfeest tot televisie

Bandjes hebben natuurlijk ruimten nodig om hun muziek te laten horen. Jeugdhonken schoten als paddenstoelen uit de grond. Zo werd in 1957 in de Middelburgse Giststraat ’t Trefpunt geopend. Daar en op schoolfeestjes leerden de jonge bandjes het vak. En ook wel in horecagelegenheden, zoals La Cave in Vlissingen.

Literatuur

Jan J.B. Kuipers, Brommers, gitaren en spandoeken. Vijftig jaar jong in Zeeland, Zaltbommel 2005.
Peter Sijnke, Dragonfly en de jaren zestig, Zaltbommel 2008.