Natuurtoren van Oosterland

Transformatie: van elektriciteitstoren naar natuurtoren

De sloopvergunning was al afgegeven, maar nu staat er toch een herstelde elektriciteitstoren aan de Hoge Maireweg in Oosterland. Eind 2013 zag het er niet goed uit voor deze toren. Het dak was eraf en de muren gescheurd. De toren was vanbinnen uitgebrand en eigenlijk alleen nog maar geschikt voor de sloop omdat deze ook een gevaar werd voor de omgeving. Zowel de eigenaar als enkele omwonenden vonden dit wel erg jammer en daarom werd er samen met Stichting Landschapsbeheer Zeeland gezocht naar een oplossing. Het was tenslotte een cultuurhistorisch element, kenmerkend in het landschap, waar bewoners de waarde van inzagen. Het stond vast dat bij eventueel herstel de toren ook een nieuwe functie moest krijgen.

Elektriciteitstoren Oosterland.

Elektriciteitstoren Oosterland.

Oorsprong

Deze torens werden in de jaren 20 van de vorige eeuw gebouwd voor de distributie van elektriciteit in Zeeland. Ze hadden als functie om de stroom, welke onder hoge spanning (10.000 Volt) binnenkwam, te transformeren naar een lagere spanning voor lokaal gebruik (220 Volt). Hiervoor heb je een transformator nodig, die dus in de toren zat. Omdat het eerste elektriciteitsnet nog bovengronds was, werden hier torens voor gebouwd, de draden kwamen binnen op de hoogte van de palen. In tegenstelling tot wat je in het buitenland ziet, ligt tegenwoordig in Nederland het laagspanningsnetwerk ondergronds.

Natuurtoren anno 2014.

Natuurtoren anno 2014.

Baron

De eigenaar van de toren is de ‘Stichting Der Heerlijkheden Oosterland, Sirjansland en Oosterstein’, maar in Oosterland zeggen ze gewoon ‘de Baron’. Baron Schimmelpenninck van der Oye was de eigenaar van ‘de Maire’, het natuurgebied ten zuiden van Oosterland. ‘De Baron’ was een echte natuurbeschermer en vogelaar, daarom is het gebied nu ook volledig ingericht voor natuur. Na zijn overlijden is de Stichting nu de beheerder. De ligging van de toren langs het gebied is erg gunstig, dus uiteindelijk werd besloten om de toren in te richten als faunatoren.

Natuurtoren Oosterland met infobord en insectenvoorziening.

Natuurtoren Oosterland met infobord en insectenvoorziening.

Biodiversiteit

In 2014 is de toren volledig hersteld en ingericht voor verschillende soorten dieren, bijvoorbeeld mussen, zwaluwen, vleermuizen, uilen, egels, spitsmuizen en insecten. Ook de omgeving is verder aangepast met een verbrede sloot en een vlechtheg. De Oosterlandse scholen hebben een insectenhotel gebouwd. Uniek is dat er een speciaal lesprogramma over de toren is. In mei 2015 werd de toren ‘officieel’ geopend door burgemeester Rabelink van Schouwen-Duiveland.

Opening Natuurtoren van de Baron door burgemeester G.C.G.M. Rabelink.

Opening Natuurtoren van de Baron door burgemeester G.C.G.M. Rabelink.

Bronvermelding:

Geschreven door: Arjan de Hulster, medewerker Stichting Landschapsbeheer Zeeland.