Eerste Wereldoorlog in Vlissingen (1914-1918)
Vlissingen herbergt vluchtelingenDe Eerste Wereldoorlog ook wel de Great War genoemd was een conflict tussen een groot aantal landen. In West-Europa stonden aanvankelijk het Duitse Rijk en Frankrijk tegenover elkaar. Ook de koloniën in Afrika en Azië raakten betrokken bij deze oorlog. Nederland en België wilden neutraal blijven bij dit conflict.
Afbeelding van Belgische vluchtelingen in Nederland als gevolg van de Duitse bezetting in België (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen nr. 13725).
Toen Duitse troepen op 4 augustus 1914 de Belgische grens overschreden om via Belgisch grondgebied naar Frankrijk door te kunnen trekken wijzigde de situatie voor de Belgen. Zeker toen bleek dat het Duitse leger zware vernielingen aanrichtte, waarbij ook honderden burgers en militairen omkwamen. België kwam ongewild in staat van oorlog met de bezetter. Het schenden van de Belgische neutraliteit was voor Engeland reden om Duitsland, uit solidariteit met de Belgen, de oorlog te verklaren. Vernielend en verwoestend trok het Duitse leger door België om bij Knokke aan de kust te moeten stoppen. Leuven, Antwerpen, Mechelen, Oostende en andere steden kregen te maken met het oorlogsgeweld. Reden voor vele Belgen het land te ontvluchten. Met als gevolg dat Vlissingen te maken kreeg met een grote stroom vluchtelingen.
Russische vluchtelingen (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen nr. 5958, foto Dert Vlissingen).
Allerlei soorten vaartuigen werden gebruikt om de duizenden vluchtelingen vanuit Antwerpen en Zeeuws-Vlaanderen naar de Vlissingse haven te brengen. Rapporten spreken van wel 30.000 ontheemden, die voedsel, onderdak en verzorging nodig hadden.
Vrijwilligers zorgen voor de voedselverstrekking (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen nr. 14467, foto Dert Vlissingen).
Het merendeel van de vluchtelingen was hals over kop uit hun woonplaats gevlucht en bezat niet veel meer dan de kleren die ze droegen. Zoveel personen kon ook Vlissingen niet herbergen, zodat veel vluchtelingen verder het land in werden geleid.
Belgische vluchtelingen op de Zeilmarkt (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen nr. 18881).
Het station bij de haven moet in die dagen uitgepuild hebben van de vluchtelingen. Wachtkamers, gangen en perrons lagen overvol met mannen, vrouwen, kinderen en soldaten.
Aankomst vluchtelingen in de sluis bij het station (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen nr. 37748).
Enige tijd later sprak een rapport over 8.600 geregistreerde personen die in Vlissingen waren ondergebracht. Daarbij kwamen nog mensen die men niet kon traceren, omdat deze in schuren, stallen of op schepen verbleven.
In de ziekenhuizen lagen ook zeer veel gewonde militairen.
Ziekenzaal (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen nr. 12344).
Hoogzwangere vrouwen werden opgevangen in wat later Het Moederhuis werd genoemd, een pand op de hoek Hobeinstraat/Glacisstraat.
Gevluchte moeders met baby (Zeeuws Archief, Fotocollectie Vlissingen nr. 26496).
Menig Belgisch gezin zou zich blijvend in Vlissingen vestigen.