Atlantikwall Zeeland

digitaal educatieproject - startpagina

Mei 1940. Zeeland wordt net als de rest van Nederland en België bezet door de Duitse troepenmacht. Het Duitse Derde Rijk onder leiding van Hitler wordt steeds groter. In het najaar van 1940 hopen de Duitsers ook Engeland te veroveren, maar dat plan mislukt. De tegenstanders van Duitsland, de geallieerden, gaan zich beter bewapenen. Ze voeren zo de druk op tegen de Duitse bezetter.

De Duitsers hebben het intussen voor het zeggen langs de duizenden kilometers lange kust van de Atlantische Oceaan. Om een mogelijke inval vanuit zee te voorkomen, geeft Hitler in december 1941 opdracht de Atlantikwall te bouwen. Het is een verdedigingslinie van 6.200 kilometer lang. Van het noorden van Noorwegen tot aan de grens van Frankrijk en Spanje, schieten langs de kust bunkers als paddenstoelen uit de grond. De Atlantische kust en de Noordzeekust moet zo niet te veroveren zijn.

Ook in Zeeland wordt een lange rij van bunkers gebouwd om de kust te verdedigen. Zeeuwen die langs de kust wonen, moeten hun huizen uit. Alleen mensen met een speciaal pasje mogen nog in het ‘Sperrgebiet’ komen. Op het strand verschijnen versperringen en prikkeldraad.

Still uit de educatieve film 'De Atlantikwall, De Verborgen Grens' (zie hieronder).

Still uit de educatieve film ‘De Atlantikwall, De Verborgen Grens’ (zie hieronder).

Vanaf het voorjaar van 1943 worden nog grotere en nog zwaardere bunkers gebouwd. Omdat de monding van de Westerschelde belangrijk is voor de doorvaart naar Antwerpen, moet die goed verdedigd worden. In Vlissingen en ook aan de ‘overkant’ in Breskens, worden veel bunkers gebouwd, waardoor Vlissingen een vesting wordt. Om de stad heen loopt een landfront, dat is een brede tankgracht met bunkers. Dit landfront moet Vlissingen beschermen voor aanvallen in de rug.

In het voorjaar van 1944 zetten de Duitsers hele gebieden in Schouwen-Duiveland, Sint-Philipsland en Tholen onder water. Later gebeurt dat ook in West-Zeeuws-Vlaanderen. De geallieerden doen op Walcheren hetzelfde, met als doel de Duitsers te verjagen. Begin oktober 1944 bombarderen ze de dijken, waardoor het eiland deels onder water loopt. Inundatie heet dat, zodat het gebied onbegaanbaar wordt. Het is een verdedigingstactiek, die al gebruikt werd in de middeleeuwen.

Op 6 juni 1944 komen de geallieerden aan land in het Franse Normandië. Ook daar staan bunkers, maar de kust is er minder sterk verdedigd dan bij het Nauw van Calais. Na maandenlang vechten, in Zeeland onder meer met de Slag om de Schelde, wordt het grootste deel van Zeeland eind oktober, begin november 1944 bevrijd. Op 8 november geven op Walcheren (Vrouwenpolder) de laatste Duitse soldaten zich over. Voor Schouwen-Duiveland alsmede andere delen van Nederland is dat in mei 1945 het geval. De Tweede Wereldoorlog is dan echt ten einde.

Educatieproject

Het project Atlantikwall Zeeland is bestemd voor de groepen 7 en 8 van het basisonderwijs. Het project bestaat uit een film en een educatiepakket. De film ‘De Atlantikwall, De Verborgen Grens’, over de bouw van de Atlantikwall in Zeeland, wordt verteld door Thijn, een jongen van 11 jaar.

De hedendaagse situatie, de restanten die nu nog in het Zeeuwse landschap te zien zijn, wordt door middel van Prezi presentaties getoond. Over iedere regio is een presentatie beschikbaar.

Vervolgens doen de leerlingen onderzoek naar bunkertypes, bunkerbouw en de situatie van na de oorlog. Ze bereiden zich hiermee voor op een bezoek aan een bunker(museum). Bij het maken van de verwerkingsopdrachten denken ze na over de effecten van de Atlantikwall voor het landschap, de maatschappij en de herinnering. Via de methode ‘filosoferen’ en het doen van onderzoek, vormen zij zich hierover een eigen mening.

Bekijk hieronder de film Atlantikwall Zeeland, De Verborgen Grens:

Vragenblad bij de film ‘De Atlantikwall, De Verborgen Grens’

Docentenhandleiding Atlantikwall Zeeland

Prezi presentatie Atlantikwall

Verder naar pagina Atlantikwall Zeeland in de regio’s
Verder naar pagina Atlantikwall Zeeland type bunkers
Verder naar pagina Atlantikwall Zeeland bunkerbouw
Verder naar pagina Atlantikwall Zeeland na de oorlog